Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Şemsi Bayraktar, 2024 yılına ait üretici market fiyatlarındaki değişimleri kapsamlı bir şekilde ele aldı. Bayraktar, 2024 yılı içerisinde markette izlenen 41 üründen 40’ının fiyatlarının arttığını belirtirken, bu artışın en belirgin şekilde beyaz lahanada yaşandığını ifade etti. Beyaz lahananın fiyatı, 2023 yılına kıyasla yüzde 179,1 oranında bir artış göstermiştir.
Bayraktar, üretici ile market arasındaki fiyat farklılıklarını her yıl olduğu gibi bu yıl da Türkiye’nin dört bir yanından ziraat odaları aracılığıyla elde edilen verilerle değerlendirdiklerini dile getirdi. Beyaz lahananın fiyatındaki artış, marketteki en yüksek oranda gerçekleşen artış olarak kaydedilmiştir.
TZOB Başkanı Bayraktar’ın açıklamalarında şu ifadelere yer verildi:
Bayraktar, aralık ayında üretici ve market arasındaki fiyat farklarının en fazla yüzde 312,3 ile limonda görüldüğünü belirtti. Şunları ekledi:
Aralık ayında markette 41 ürünün 24’ünde fiyat artışı, 17’sinde ise fiyat düşüşü gözlemlenmiştir. Market fiyatlarında en fazla artan ürün, yüzde 75,6 ile beyaz lahana olmuştur. Beyaz lahanadaki fiyat artışını, yüzde 43 ile patlıcan, yüzde 30,2 ile yeşil soğan ve yüzde 16,6 ile marul izlemiştir.
Üretici fiyatlarında ise 33 ürünün 15’inde fiyat artışı yaşanırken, 9’unda fiyat düşüşü görülmüştür. Üreticide en fazla fiyat düşüşü, yüzde 27,9 ile patateste yaşanmış olup, bunu yüzde 25,3 ile portakal, yüzde 11,2 ile limon ve yüzde 11,1 ile mandalina takip etmiştir.
Üreticide patlıcan fiyatındaki artışın sebebi, ürün arzındaki azalmadır. Arzın düşmesi ve talebin artması, yeşil soğan, beyaz lahana ve karnabahar gibi ürünlerin fiyatlarının yükselmesine neden olmuştur. Sera üretiminde kış döneminde birim alandan alınan verimin azalması ve geçen yılki düşük üretici fiyatları, maliyetlerin artmasıyla birlikte üretim alanlarını daraltmıştır.
Patateste bu yıl rekoltenin yüksek olması, arzın artmasına ve dolayısıyla fiyatların düşmesine yol açmıştır. Ödemiş patatesinde hasat süreci başlamış, ancak tüccar ürün alımı gerçekleştirmemiştir. Nevşehir ve Niğde’deki benzer durumlar, patates üreticilerinin rekoltenin yüksek olmasından dolayı ellerindeki patateslerin bozulmadan devlet tarafından alınmasını talep etmelerine yol açmıştır.
Bayraktar, kuru soğanda üreticilerin ürünlerini satacak alıcı bulmakta zorlandığını ifade etti. Alım satımın olmaması fiyatların gerilemesine neden olurken, limon, portakal ve mandalinada erkenci çeşitlerin yanı sıra yeni sezonla birlikte depoluk ürünlerin çıkmasıyla üretici fiyatları düşmüştür.
Son olarak, gübre ve yem fiyatlarına da değinen Bayraktar, sözlerini şu şekilde sonlandırdı:
