Bankalar ATM’lerde yaşanan nakit sıkıntısına çareyi böyle buldu

Artan enflasyon oranları, bankalarda yaşanan nakit sıkıntılarını da beraberinde getirdi. Bu durum, ATM’lerde yeni bir dönemin başlamasına neden oldu. Geleneksel ATM’lerde para çekme ve yatırma işlemleri için ayrı bölmeler bulunurken, yatırılan paraların hemen çekilebilir olmasını engelleyen sistemler, nakit akışında aksamalara yol açıyordu. Ancak, yeni nesil ATM’ler sayesinde yatırılan paralar anında sistemde görünür hale gelecek ve diğer müşteriler tarafından anında çekilebilecek.

Başta İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirler olmak üzere, birçok şehirde bu dönüşüm için çalışmalar hız kazandı. Bankalar, özellikle yoğun kullanımın olduğu ATM noktalarına yeni nesil cihazlar yerleştirmeyi planlıyor.

NAKİT KRİZİ İÇİN YENİ ÇÖZÜMLER

Günümüzde ATM’ler, artan nakit ihtiyacına yeterince cevap veremiyor. Bankalar, ATM’lere günde üç kez nakit para koyarak, müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamaya çalışıyor. Bu nakit miktarının %75’i 200 TL’lik, %25’i ise 100 TL’lik banknotlardan oluşuyor. Türkiye’deki yüksek enflasyon ve artan para talebi, bankaların ATM’lerde nakit dolaşımını sağlama kapasitesini zorlamaktadır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), yeni banknot basma kararını ertelediğinden, bankalar bu soruna çözüm olarak teknolojiyi tercih etmekte.

KAPASİTE SORUNU

Türkiye genelinde toplam 53 bin 566 ATM bulunmaktadır. Ortalama bir ATM’nin kapasitesi yaklaşık 15 bin 200 banknot ile sınırlıdır. Ancak, artan fiyatlar ve nakit ihtiyacı göz önüne alındığında, bu kapasite yetersiz kalmaktadır. 2015-2024 yılları arasında ATM sayısında %11 oranında bir artış yaşanmasına rağmen, 200 TL’lik banknotların ödeme gücünün azalması, ATM’lerin daha sık dolum gerektirmesine neden olmuştur. Tüm ATM’ler tam kapasite dolu olduğunda dahi, yalnızca 122 milyar TL nakit taşıyabilme kapasitesine sahiptir.

500 VE 1000 TL’LİK BANKNOTLAR GÜNDEME GELİYOR

Türkiye’de, Merkez Bankası’nın alacağı kararlara gözler çevrildi. TL’nin değer kaybetmesi ve yaşanan ekonomik kriz nedeniyle akla gelen uygulamalardan biri, 500 TL ve 1000 TL’lik banknotların basılmasıdır. Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Şenol Babuşçu, Merkez Bankası’nın 500 TL’lik banknotları basıp piyasaya süreceğini öne sürdü. Babuşçu, 2025 yılının ilk aylarında bu yeni banknotların piyasada olacağına dair işaretler verdi.