Maliye kartelleşme eğiliminin yüksek olan sektörleri mercek altına aldı

Bakanlıktan edinilen bilgilere göre, Vergi Denetim Kurulu (VDK), özellikle parasal işlemler üzerinden gerçekleştirilen kayıt dışı faaliyetlere yönelik denetimlerini sıkılaştırmaya yöneliyor. Bu bağlamda, fiyatların artış gösterdiği dönemlerde sektör ortalamalarının üzerinde fiyat artışı yapan ve bunu vergiye tabi kazançlarına yansıtmayan işletmelere yönelik kapsamlı bir araştırma yürütülüyor. Aynı zamanda, fiyat düşüşleri yaşanırken yüksek fiyatlarda direnç gösteren ve sektörel kartelleşme eğiliminde olan firmalar da denetim kapsamına alınıyor.

Başkanlığın Risk Analiz Merkezince yürütülen çalışmalarda, son beş yıl boyunca gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin beyan, bilanço ve gelir tablosu ortalamaları detaylı bir şekilde inceleniyor. Bu analizler sonucunda sektörel karlılık trendleri belirleniyor. Kar marjını sektör ortalamalarının üzerinde artıran ancak bu durumu beyan edilen mali kara yansıtmayan mükellefler tek tek tespit ediliyor. Ayrıca, sektör eğilimlerinin dışında kalan beyanlar ve mali tablo verilerine sahip mükellefler de riskli olarak değerlendiriliyor.

Riskli görülen mükellefler, sektör ortalamalarının altında satış karlılığıyla faaliyet gösteren işletmeler de kayıt dışılık açısından ele alınıyor. Yapılan detaylı analizlerde, her sektörün yarattığı parasal büyüklükler, banka ve ödeme kuruluşları üzerinden alınan verilerle derinlemesine inceleniyor. İncelemeler çerçevesinde firmaların katma değer vergisi matrahları, alış-satış verileri ve e-fatura bilgileri de analiz ediliyor.

Yurt Dışı Fiyatlarının İncelenmesi

Yurt dışı fiyatları, ülke içindeki fiyatların oldukça altında kalan, bunun yanında alış bedeli, gümrük, depolama, nakliye ve vergi maliyetleri açısından açıklanabilir düzeyin çok üzerinde olan ürünler de tespit ediliyor. Bu ürünleri satan firmaların, sektördeki ticaretin önemli bir kısmına sahip olup olmadığı veya diğer mükelleflerle kartelleşmeye yakın iş ilişkileri kurup kurmadığı araştırılarak, fiyatlar üzerindeki hakimiyetleri değerlendiriliyor.

Bu incelemelerin sonuçları, Ticaret Bakanlığı ve Rekabet Kurumu gibi ilgili diğer kamu kuruluşlarına da aktarılacak.

Bakan Şimşek’ten Açıklamalar

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, gelir ve kurumlar vergisi gibi doğrudan vergileri düzgün bir şekilde ödemeyen her mükellefin, bulunduğu sektör itibarıyla rekabet eşitsizliği yarattığını vurguladı. Toplanamayan vergilerin diğer mükelleflerden dolaylı olarak tahsil edilmesine yol açtığını belirten Şimşek, şu ifadeleri kullandı:

• “Fiyatlarını sürekli artıran mükellefler, maliyetlerini şişirerek veya sahte belge kullanarak vergilerini ödemekten kaçınıyorlar.”
• “Bu grup mükelleflerin denetimine özel bir önem atfediyoruz.”
• “İş hacimleri ile kârı arasında tutarsızlık bulunan sektörler detaylı bir şekilde incelenecek ve gerekirse bu firmaların kapıları çalınacak.”
• “Suni olarak fiyatlarını yüksek tutmaya çalışan işletmeler vergi incelemesine sevk edilecek.”
• “Piyasadaki hakim gücünü kötüye kullananlara fırsat vermeyeceğiz. Maliyetlerde artış olmamasına rağmen ürün fiyatlarını sürekli artıran ve düşük vergi beyan edenler için gerekli tedbirleri alıyoruz.”