ÖTV’siz araç alımında yeni dönem!

Hazine ve Maliye Bakanlığı, engelli bireylerin ÖTV’siz araç alımına ilişkin en çok merak edilen soruları yanıtladı. Yeni düzenlemeye göre, %90 ve üzeri engelli bireyler, en az %40 yerlilik şartıyla 10 yılda bir kez ÖTV’siz araç sahibi olabilecekler. Önceki uygulamada 5 yılını dolduran engelliler araçlarını cezasız bir şekilde satabiliyorlardı; fakat yeni düzenleme ile artık bir sonraki araç alımları için 10 yıl beklemek zorundalar.

Meclis’e başvuran engelli bireyler, ellerindeki aracı satmaları durumunda haklarını kaybedip kaybetmeyeceklerini, özel tertibat zorunluluğunun kapsamını ve afet durumlarında zarar gören araçların nasıl değiştirileceğini merak ediyorlar. İşte, engelliler için ÖTV’siz araç alımına dair bilinmesi gereken tüm detaylar:

Engelli Vatandaşlar İçin Araç Alma Şartları

Mevzuatta engellilere ÖTV indirim değil, ÖTV muafiyeti uygulanmaktadır. %90 ve üzeri engelli olan bireyler ile %90 altındaki engel durumuna göre ÖTV muafiyeti sağlanmaktadır.

Engelli Vatandaşların Araç Alma Limiti

2024 yılında 1 milyon 591 bin 255 TL olan ÖTV, 2025 yılı için yeniden değerleme oranı doğrultusunda 2 milyon 290 bin 200 TL’ye yükselebilir.

%90 ve Üstündeki Engelli Bireylerin ÖTV Muafiyeti Şartları

%90 engelli olan bireyler, 10 yılda bir kez ÖTV’siz araç satın alabiliyor. Aracı bizzat kendilerinin kullanmaları şartı yoktur. Ancak sürekli tekerlekli sandalye veya sedye kullanmaları durumunda, ÖTV muafiyetinden yararlanabilmek için araca özel tertibat yaptırılması gerekmektedir.

%90’ın Üzerindeki Engelli Bireyin Aracını Kim Alabilir?

18 yaşını doldurmuş ve engellilik oranı %90 ve üstü olan bireyler, “Engellilik Sağlık Kurulu Raporu” ile kendileri için araç satın alabilirler. Aracı kullanma şartı yoktur ve özel tertibat da gerekli değildir.

Akıl Sağlığı Yerinde Olmayan Bireyler ÖTV Muafiyetinden Yararlanabilir Mi?

Akıl sağlığı yerinde olmayan 18 yaş üstü zihinsel engelli bireyler için mahkeme tarafından atanan vasi kararıyla araç alımı yapılabilmektedir. 18 yaş altındaki bireyler için ise araç alımı, velayet sahibi ebeveynleri veya vasileri tarafından gerçekleştirilebilir.

Her Engelli Aracını Kullanabilir Mi?

Yurt içinden alınan ve özel tertibatı olmayan engelli araçları, herhangi bir kısıtlama olmaksızın kullanılabilir. Engelli yakınları veya herhangi biri bu aracı kullanabilir; özel bir yetkilendirme veya noter işlemi gerekmemektedir.

%90 Altında Engelli Olan Birey İçin Araç Alım Şartları

%90 altında engelli olan bireyler, belirli koşullar altında ÖTV’siz araç alabilir. Burada önemli olan, sağlık raporunda “hareket ettirici aksamda özel tertibatlı araç kullanması gerekir” ifadesinin yer almasıdır. Bu durumda, engellilik oranı %40 veya %80 olsun, ÖTV’siz araç alabilirler.

Özel Tertibat Yaptırmanın Şartları Nedir?

ÖTV’siz satın alınan araçlarda, debriyaj, fren, gaz pedalları ve vites kolu gibi hareket ettirici aksam üzerinde özel tertibat yapılması gerekmektedir. Kriterler ise şunlardır:

• Gaz, fren veya debriyaj pedallarında sabit düzenlemelerin yapılması,
• Manuel vites kolunun direksiyona taşınması veya daha uygun hale getirilmesi,
• Sağ veya sol el/bacak kısıtlılıklarına göre hareket ettirici düzeneklerin eklenmesi.

Örneğin, sağ bacağı olmayan bir engellinin ÖTV’siz araç almak için fren ve gaz pedallarında özel tertibat zorunludur.

Otomatik Vitesli Araç İçin Özel Tertibat Gerekir Mi?

Otomatik vitesli araçların engellilerin kullanımı için uygun hale getirilmesi gerekir. Otomatik vites olması, hareket ettirici aksamda gerekli olan özel tertibatların yapılmasını ortadan kaldırmaz. Sağ bacağı olmayan veya her iki bacağını hareket ettiremeyen bireyler, fren ve gaz pedallarında düzenleme olmadan otomatik vitesli aracı kullanamazlar.

Hangi ÖTV’siz Araçlar Satın Alınabilir?

ÖTV ve diğer her türlü vergileri 330.750 TL altında olan binek otomobil, panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, jeep, station wagon gibi taşıtlar ÖTV’siz alınabilir. Motor hacimlerine göre alım kriterleri ise şu şekildedir:

• Motor silindir hacmi 2800 santimetreküpü geçmeyen,
• Eşya taşımaya mahsus van, panelvan, pick-up gibi açık/kapalı kasalı kamyonetler,
• 1.6 motor hacmi ve altında olan binek otomobiller.

ÖTV’siz Araçları Satmanın Şartları Nedir?

ÖTV’siz satın alınan araçlar, 10 yıl geçmeden satılamaz. Ancak, araç 10 yıl geçmeden sel, heyelan, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelirse, yeni bir araç alımında ÖTV ödenmez.

ÖTV’siz Araç Alan Bireyler Yeni Düzenlemeye Göre Araçlarını Ne Zaman Satabilir?

ÖTV’siz araç alımına ilişkin yapılan yasal düzenlemeyle birlikte, %40 yerlilik oranı ve 10 yılda bir satın alma şartı getirilmiştir. 5 yılını dolduran engelli, aracını cezasız satabilir. Ancak, ÖTV’siz yeni bir araç almak isterse 10 yıl beklemek zorundadır. Örneğin, Nisan 2024’te ÖTV’siz araç satın alan bir engelli, bu aracı Nisan 2029’da cezasız olarak satabilir. Ancak yeniden ÖTV’siz araç almak isterse, Nisan 2034’e kadar beklemek zorundadır.